W ostatnich latach adaptogeny zyskały ogromną popularność jako naturalne wsparcie w walce ze stresem, poprawie odporności i koncentracji. Czy jednak ich działanie jest potwierdzone naukowo, czy to tylko chwilowa moda? Przyjrzyjmy się, co mówią eksperci.
Czym są adaptogeny?
Adaptogeny to substancje roślinne, które pomagają organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem – zarówno fizycznym, jak i psychicznym. Ich głównym zadaniem jest przywracanie równowagi (homeostazy) w organizmie, zwiększając jego zdolności adaptacyjne.
Adaptogeny nie eliminują stresu, ale pomagają organizmowi efektywniej na niego reagować
– wyjaśniają dietetycy.
Działają na zasadzie stymulacji naturalnych mechanizmów obronnych, co może przekładać się na lepszą regenerację, poprawę snu czy zwiększenie wydolności psychofizycznej.
Kiedy warto sięgnąć po adaptogeny?
Adaptogeny mogą być pomocne w różnych sytuacjach, takich jak:
- Stres psychiczny – problemy w pracy, życiu prywatnym, presja czasu.
- Stres fizyczny – intensywny trening, niedobór snu, urazy.
- Obniżona odporność – częste infekcje, osłabienie organizmu.
- Problemy z koncentracją – spadek produktywności, trudności w nauce.
Ważne jednak, aby nie traktować ich jako zamiennika zdrowego stylu życia.
Adaptogeny to dodatek, a nie remedium na zaniedbania w diecie, śnie czy aktywności fizycznej
– podkreślają specjaliści.
Top adaptogeny – które warto wybrać?
1. Ashwagandha (Withania somnifera)
- Działanie: redukcja stresu, poprawa snu, wsparcie regeneracji po treningu.
- Dawkowanie: 300–600 mg ekstraktu dziennie (standaryzowanego na 5% witanolidów).
- Uwagi: Niektóre osoby mogą odczuwać pobudzenie, dlatego lepiej sprawdzić reakcję organizmu. W przypadku chorób autoimmunologicznych warto zachować ostrożność.
2. Różeniec górski (Rhodiola rosea)
- Działanie: zwiększa odporność na stres, poprawia nastrój, wspiera gospodarkę glukozową.
- Zastosowanie: polecany przy przemęczeniu i obniżonej wydolności psychicznej.
3. Lion’s Mane (Soplówka jeżowata)
- Działanie: poprawa funkcji poznawczych, neuroprotekcyjne (wspiera pamięć i koncentrację).
- Ciekawostka: W USA FDA uznaje ją za składnik wspierający długotrwałe funkcje mózgu.
4. Cytryniec chiński (Schisandra chinensis)
- Działanie: wspiera wątrobę, zwiększa libido, działa antyoksydacyjnie.
5. Reishi (Lakownica żółtawa)
- Działanie: wyciszające, wspierające odporność i jakość snu.
6. ETAS (enzymatycznie trawiony szparag lekarski)
- Nowość na rynku: poprawia jakość snu, redukuje koszmary, stymuluje białka HSP70 (ważne dla długowieczności).
Czy adaptogeny są bezpieczne?
Większość adaptogenów jest dobrze tolerowana, ale warto zwrócić uwagę na kilka kwestii:
- Standaryzacja ekstraktów – ważne, aby wybierać preparaty o potwierdzonej zawartości substancji aktywnych.
- Dawkowanie – niektóre adaptogeny (np. ashwagandha) w zbyt wysokich dawkach mogą obciążać wątrobę.
- Przeciwwskazania – osoby z chorobami autoimmunologicznymi powinny skonsultować suplementację z lekarzem.
Adaptogeny mogą być wartościowym wsparciem w codziennym życiu, szczególnie w okresach zwiększonego stresu lub przemęczenia. Kluczem jest jednak rozsądne podejście – wybór sprawdzonych preparatów, odpowiednie dawkowanie i pamiętanie, że nie zastąpią zdrowej diety, snu i aktywności fizycznej.
Jeśli zastanawiasz się, który adaptogen wybrać, warto przeanalizować swoje potrzeby i ewentualnie skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem.
Komentarze (0)