W ostatnich latach w Polsce i na całym świecie coraz większą wagę przykłada się do ekologii oraz zmniejszenia emisji zanieczyszczeń, szczególnie w kontekście transportu. W ramach tych działań, w wielu miastach wprowadzono strefy czystego transportu, w których obowiązują ścisłe zasady dotyczące emisji spalin. Jednakże pewne decyzje legislacyjne budzą kontrowersje, zwłaszcza wśród właścicieli pojazdów napędzanych gazem płynnym LPG. Jednym z najnowszych sporów dotyczących tych przepisów jest pytanie Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) skierowane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, dotyczące wykluczenia samochodów na LPG z możliwości wjazdu do stref czystego transportu.
Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęła skarga mieszkańca Warszawy, który uważa, że przepisy zakazujące wjazdu pojazdów zasilanych LPG do stref czystego transportu są niesprawiedliwe i dyskryminujące. Argumentuje, że LPG, będąc paliwem alternatywnym, powinno być traktowane na równi z gazem ziemnym, który obecnie jest dopuszczony do poruszania się w tych strefach. W odpowiedzi na tę skargę, RPO skierował do Ministerstwa Klimatu i Środowiska pytanie o przyczyny takiego stanu rzeczy oraz wnioskował o zbadanie problemu.
Podstawą sporu jest różnica w traktowaniu pojazdów zasilanych gazem ziemnym (CNG) i gazem płynnym (LPG). Gaz płynny (LPG), według ustawodawcy, nie jest paliwem kwalifikującym się do wyłączenia z zakazu wjazdu do stref czystego transportu, mimo że jest uznawany za paliwo alternatywne. Zgodnie z przepisami ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, LPG jest wymieniane jako zamiennik paliw kopalnych, który może pomóc w redukcji emisji zanieczyszczeń.
Według badań cytowanych przez RPO, spalanie LPG w silnikach powoduje znacząco niższą emisję tlenków azotu (NOx), cząstek stałych oraz węglowodorów w porównaniu z benzyną i olejem napędowym. W szczególności brak emisji cząstek stałych oraz mniejsza emisja tlenku węgla (CO) sprawiają, że pojazdy z instalacją LPG są postrzegane jako niskoemisyjne.
W pierwotnym projekcie nowelizacji ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, przygotowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska w listopadzie 2020 roku, przewidywano dodanie pojazdów zasilanych LPG do katalogu tych, które byłyby dopuszczone do wjazdu do stref czystego transportu. Niestety, po konsultacjach i analizach, ostateczna wersja projektu, przyjęta przez Radę Ministrów w październiku 2021 roku, nie uwzględniała już pojazdów napędzanych LPG. Do dzisiaj nie podano wyraźnych powodów, dla których ten rodzaj paliwa został pominięty.
Brak konsekwencji
Biuro RPO podkreśla, że brak konsekwencji ustawodawcy w kwestii LPG budzi wątpliwości. Samochody zasilane gazem ziemnym są wyłączone z zakazu, mimo że nie są zeroemisyjne – w procesie spalania CNG powstają m.in. tlenki azotu, tlenek węgla oraz niewielkie ilości węglowodorów. W świetle tego, pytanie o wykluczenie LPG wydaje się zasadne. Europejska Federacja Transportu i Środowiska zbadała również emisyjność silników napędzanych gazem ziemnym i wykazała, że CNG generuje duże ilości drobnych cząstek stałych (o wielkości do 2,5 nm), które stanowią znaczne zagrożenie dla zdrowia ludzi.
Zatem, skoro gaz ziemny, mimo tych emisji, jest uznawany za paliwo mniej szkodliwe i pojazdy nim zasilane mają prawo wjazdu do stref czystego transportu, to dlaczego LPG, które również jest paliwem alternatywnym, nie jest traktowane w podobny sposób?
Rzecznik Praw Obywatelskich argumentuje, że korzystanie z pojazdów na LPG mogłoby przyczynić się do realizacji głównego celu wprowadzenia stref czystego transportu, jakim jest ograniczenie negatywnego wpływu emisji na zdrowie i środowisko. Przypomina, że zmniejszenie emisji zanieczyszczeń jest kluczowe w walce z zanieczyszczeniem powietrza, a LPG może być skutecznym narzędziem w tej walce.
Badania jednoznacznie pokazują, że spalanie propanu i butanu w silnikach LPG jest bardziej ekologiczne niż spalanie tradycyjnych paliw, takich jak benzyna czy diesel. LPG nie tylko zmniejsza emisję NOx i CO, ale również nie emituje cząstek stałych, które są szczególnie niebezpieczne dla zdrowia człowieka.
Co dalej? Apel RPO do Ministerstwa Klimatu i Środowiska
Rzecznik Praw Obywatelskich zaapelował do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o ponowne zbadanie problemu oraz o rozważenie możliwości rozszerzenia katalogu pojazdów dopuszczonych do wjazdu do stref czystego transportu o pojazdy zasilane LPG. RPO zwrócił uwagę, że brak takiej możliwości może być postrzegany jako dyskryminacja właścicieli samochodów na LPG, zwłaszcza w kontekście ich niskoemisyjności.
Komentarze (0)