10.04.2025

Kawa – zdrowa czy niebezpieczna? Fakty i mity o ulubionym napoju Polaków

Michał Osial
Michał Osial
Zdrowie
Udostępnij:
facebook twitter
Skomentuj

Kawa towarzyszy nam każdego dnia, ale jej wpływ na organizm nie jest jednoznaczny. Może zarówno szkodzić, jak i przynosić korzyści zdrowotne – wszystko zależy od tego, jak i kiedy ją pijemy.

Kiedy najlepiej pić kawę?

Kawa a sen

Kofeina zawarta w kawie może pogarszać jakość snu, nawet jeśli nie utrudnia zasypiania. Naukowcy wskazują, że im większa dawka kofeiny, tym dłuższy powinien być odstęp między jej spożyciem a pójściem spać.

  • Optymalna pora na kawę: do południa
  • Minimalny odstęp od snu: 3-4 godziny (przy większych dawkach nawet dłużej)

Kawa a wchłanianie składników odżywczych

Kawa może zaburzać przyswajanie żelaza, zwłaszcza niehemowego (pochodzącego z roślin). Dotyczy to szczególnie:

  • Kobiet (zwłaszcza w ciąży i tych z obfitymi miesiączkami)
  • Osób na diecie roślinnej
  • Sportowców wytrzymałościowych

Jak uniknąć problemów?

  • Nie pij kawy bezpośrednio przed ani po posiłku (najlepiej odczekaj 1-2 godziny)
  • Jeśli masz niedobory żelaza, rozważ ograniczenie kawy

Ile kawy można pić dziennie?

Bezpieczna dawka kofeiny dla większości osób to do 400 mg dziennie (ok. 2-3 filiżanki). Warto jednak zwracać uwagę na moc kawy – ta serwowana na stacjach benzynowych może zawierać nawet kilkukrotnie więcej kofeiny niż domowa.

Kawa a ciśnienie krwi

Kofeina może chwilowo podnosić ciśnienie, ale u osób regularnie pijących kawę efekt ten jest zwykle mniejszy. Jeśli masz nadciśnienie, obserwuj reakcję organizmu.

Kawa a nawodnienie

Mimo że kawa ma działanie moczopędne, nie odwadnia znacząco, o ile pijemy też wodę. Traktuj kawę jako dodatek do płynów, a nie ich główne źródło.

Czarna czy z dodatkami?

  • Czarna kawa – najmniej kaloryczna, dobra dla osób dbających o linię
  • Kawa z mlekiem/roślinnymi zamiennikami – może być traktowana jako lekki posiłek
  • Deserowe wersje (z bitą śmietaną, syropami) – wysokokaloryczne, lepiej ograniczać

Kawa funkcjonalna – warto?

  • Kawa z adaptogenami (np. grzybami Lion’s Mane) – może wspierać koncentrację, ale potrzebne są dalsze badania
  • Kawa kuloodporna (z tłuszczem MCT lub masłem) – dostarcza dużo kalorii, niekoniecznie przynosząc korzyści

Jak złagodzić skutki nadmiaru kofeiny?

Jeśli przesadzisz z kawą, pomóc może L-teanina (100-200 mg), która wycisza pobudzenie.

Kawa w umiarkowanych ilościach (1-3 filiżanki dziennie) przynosi więcej korzyści niż szkód. Kluczowe jest jednak dostosowanie jej spożycia do indywidualnych potrzeb – zwłaszcza jeśli chodzi o sen, wchłanianie żelaza i ciśnienie krwi. Pij ją z umiarem i ciesz się smakiem!

Komentarze (0)