Od 2026 roku wchodzą w życie nowe przepisy dotyczące planowania przestrzennego. Samorządy mają czas do 30 czerwca 2026 r. na uchwalenie tzw. planów ogólnych, które określą, gdzie będzie można budować domy. Zmiany te mogą sprawić, że wiele działek stanie się bezwartościowych. Wielu właścicieli nieruchomości obawia się, że nie będą mogli nic wybudować na swoim terenie.
Z obawy przed nowymi przepisami właściciele działek składają wnioski o wydanie warunków zabudowy według dotychczasowych zasad. Ci, którzy zdążą to zrobić przed wejściem w życie nowych regulacji, zabezpieczą swoje prawa do budowy. Ci, którzy nie zdążą, mogą zostać z niczym – jeśli ich działka zostanie objęta zakazem zabudowy, mogą stracić szansę na jakąkolwiek inwestycję.
Czy to zgodne z Konstytucją?
Eksperci podkreślają, że ograniczenie prawa własności w takiej formie może być niezgodne z Konstytucją RP. Adwokat Maciej Górski zwraca uwagę, że obecnie można ubiegać się o decyzję o warunkach zabudowy, ale po uchwaleniu planów ogólnych taka możliwość może zostać całkowicie zablokowana. To oznacza, że właściciele działek mogą ponieść realne straty finansowe, a ustawa nie przewiduje dla nich żadnych rekompensat.
Brak odszkodowań dla poszkodowanych właścicieli
Radca prawny Michał Gliński podkreśla, że w obecnym prawie istnieją przepisy pozwalające domagać się odszkodowania lub wykupienia działki przez gminę, jeśli zmiany w planie miejscowym uniemożliwiają jej dotychczasowe wykorzystanie. Jednak w nowej ustawie takich zapisów zabrakło, co oznacza, że właściciele mogą zostać na lodzie, bez prawa do rekompensaty.
Nowe przepisy wprowadzą też inne zmiany – m.in. zakaz budowy domów jednorodzinnych w miejscach, które nie spełniają określonych kryteriów. Samorządy będą mogły narzucić minimalne odległości zabudowy od szkół i innych obiektów publicznych, niezależnie od tego, czy ktoś ma dzieci, czy nie. Dla wielu osób może to oznaczać, że wymarzona działka budowlana nagle straci swoją funkcję.
Podsumowując – zmiany, które wejdą w życie w 2026 roku, mogą mieć ogromny wpływ na rynek nieruchomości. Jeśli ktoś planuje budowę domu, powinien jak najszybciej sprawdzić status swojej działki i rozważyć złożenie wniosku o warunki zabudowy, zanim przepisy się zmienią.
Komentarze (0)